Jacobizm, ruch popierający dynastię Stuartów do odzyskania angielskiego tronu, to fascynujący rozdział w historii Wielkiej Brytanii. Przez prawie pół wieku zwolennicy “Old Pretendera” – Jakuba II i VII – próbowali obalić panującą dynastię Hanowerów. Ich walki, zwane Powstaniami Jacobitów, zakończyły się porażką, ale pozostawiły trwały ślad na brytyjskim krajobrazie politycznym i społecznym.
Aby zrozumieć złożoność tego okresu, musimy cofnąć się do 1688 roku. Wówczas “Chwalebna Rewolucja” pozbawiła Jakuba II tronu z powodu jego katolicyzmu i rzekomo autorytarnych dążeń. Wilhelm Orański, zięć Jakuba, objął władzę wspólnie z żoną Marią.
Jakub II uciekł do Francji, skąd kontynuował swoje pretensje do tronu. Jego syn, Jakub Franciszek Edward Stuart (znany jako “Old Pretender”), próbował dwa razy wkroczyć do Anglii: w 1715 roku podczas Powstania Jacobita 1715, a następnie w 1745 roku podczas powstania pod wodzą jego syna, Karola Edwarda Stuarta (“Bonnie Prince Charlie”).
Powstanie Jacobitów z 1745 roku jest jednym z najbardziej dramatycznych wydarzeń tej epoki. Karol Edward Stuart, młody i charyzmatyczny książę, zyskał poparcie wśród szkockich klanów i ruszył na południe w nadziei zdobycia tronu.
Po początkowych sukcesach, w tym zwycięstwie nad wojskami rządowymi w bitwie pod Prestonpans, armia jakobicka dotarła aż do Derby. Tam jednak ich postępy zostały powstrzymane. Brak dalszego wsparcia ze strony angielskich katolików i rosnąca przeważka sił rządowych doprowadziły do odwrotu.
Karol Edward Stuart – Młody Książę, Wielkie Marzenia, Krwawa Pokuta
Karol Edward Stuart, znany jako “Bonnie Prince Charlie”, stał się symbolem walki o sprawiedliwość i odrodzenie dynastii Stuartów. Urodził się w Rzymie w 1720 roku, a jego edukacja była ukierunkowana na przygotowanie go do roli króla.
Mimo młodego wieku, Karol Edward Stuart wykazał się charyzmą i umiejętnościami przywódczymi. Jego uroda i romantyczne podejście do misji odzyskania tronu zjednały mu wielu zwolenników, zwłaszcza wśród Szkotów.
Po nieudanej próbie w 1743 roku, Karol Edward Stuart podjął decyzję o kolejnym ataku na Anglię. Wraz ze swoim oddziałem, głównie szkockimi highlandersami, przemierzył trudne tereny i zmobilizował lokalne społeczności do przyłączenia się do powstania.
Jednak sukcesy Bonnego Prince Charliego były nietrwałe. Po bitwie pod Culloden w 1746 roku, armia jakobicka została rozgromiona. Karol Edward Stuart zbiegł do Francji, gdzie spędził resztę życia.
Skutki Powstań Jacobitów: Koniec Marzeń, Początek Nowej Ery
Powstania Jacobita miały daleko idące skutki dla historii Wielkiej Brytanii. Utwierdziły one pozycję dynastii Hanowerów i przyczyniły się do centralizacji władzy. Jednocześnie wydarzenia te stały się źródłem wielu legend i podań, które do dziś zachwycają wyobraźnię historyków i czytelników.
- Upadek dynastii Stuartów: Porażka jakobitów w 1746 roku zakończyła marzenia o przywróceniu Stuartów na tron brytyjski.
- Centralizacja władzy: Sukcesy rządu brytyjskiego w tłumieniu Powstań Jacobitów przyczyniły się do wzrostu autorytetu centralnej władzy i ograniczenia autonomii lokalnych społeczności.
Powstania Jacobita to niezwykła saga o walce, nadziei i rozczarowaniu. Choć zakończyły się porażką dynastii Stuartów, pozostawiły one trwały ślad na historii Wielkiej Brytanii, inspirując do refleksji nad lojalnością, ambicją i ceną wolności.
Data | Powstanie Jacobitowe |
---|---|
1715 | Powstanie Jacobita 1715 |
1745 | Powstanie Jacobita 1745 |